Một đảng thứ 3 thực sự cạnh tranh được kỳ vọng có thể lật đổ hơn một thế kỷ thống trị của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa ở mọi cấp chính quyền tại Mỹ. Tuy nhiên, ít đảng nào làm được điều này, mặc dù có hàng chục đảng nhỏ hoạt động trên khắp nước Mỹ trong hàng chục năm qua.
Đảng Tự do, được thành lập vào năm 1971, là đảng lớn thứ ba ở Mỹ. Vận động cho thị trường tự do, chính quyền nhỏ và quyền tự do cá nhân, đảng này đã có thành tích bầu cử tổng thống tốt nhất vào năm 2016 với ứng cử viên Gary Johnson, người đã giành được 3,27% số phiếu bầu trên toàn quốc.
Nhưng con số này còn cách xa hàng chục triệu phiếu bầu cần thiết để bước vào Nhà Trắng, một vị trí thống đốc hoặc thậm chí là một ghế trong cơ quan lập pháp bang.
Đảng Xanh, một đảng lâu đời khác, cũng có các ứng cử viên trong các cuộc đua cấp bang và liên bang. Giống như đảng Tự do, đảng này cũng không có ghế nào trong chính phủ.
Một số quan điểm hoài nghi về sự thành công của một đảng thứ 3 ở Mỹ.
Kevin Madden, một đối tác cấp cao tại tổ chức Penta Group, cho biết “hầu hết cử tri có xu hướng thiên về lòng trung thành với đảng lớn của họ, khiến đảng thứ 3 không có đủ nguồn tài trợ và nhân lực tổ chức để đạt được bước tiến đáng kể”.
Theo chuyên gia Madden, tầng lớp trung lưu lớn của cử tri Mỹ vẫn là “chiến trường” chính để quyết định thắng thua trong các cuộc bầu cử, nhưng họ khó có thể ủng hộ một đảng thứ 3.
Dafydd Townley, chuyên gia chính trị người Mỹ tại Đại học Portsmouth, cũng nhận định “các đảng thứ 3 không có xu hướng tồn tại lâu dài trong nền chính trị Mỹ”.
Một nghiên cứu của các nhà khoa học chính trị Mỹ vào tháng 5/2024 cho thấy “những người theo đảng phái bất mãn”, gồm những người theo đảng Cộng hòa và Dân chủ nhưng không hài lòng với chính đảng của họ, ít có khả năng bỏ phiếu cho một lựa chọn thứ 3 trung dung hơn.
Hệ thống chính trị Mỹ
Bản chất của hệ thống chính trị Mỹ là nguyên tắc “người chiến thắng sẽ giành được tất cả” thông qua việc sử dụng rộng rãi hệ thống bỏ phiếu “người về nhất”. Điều này mang lại chiến thắng cho các ứng cử viên có nhiều phiếu bầu nhất, hầu như luôn là đảng Cộng hòa hoặc Dân chủ.
Theo Bernard Tamas, nhà khoa học chính trị tại Đại học Valdosta State, Mỹ, có những yếu tố khác cản trở sự thành công của đảng thứ 3.
Chuyên gia Tamas cho biết điều cơ bản là đảng thứ 3 phải khai thác được sự bất mãn của công chúng, một số lượng lớn những người không hài lòng với các lựa chọn chính trị hiện tại, và xây dựng một phong trào cơ sở.
“Một trong những vấn đề lớn nhất đối với các đảng phái mới nổi là họ không thực sự khai thác được sự bất mãn đó”, chuyên gia Tamas cho biết. Thay vào đó, các đảng mới thành lập “có xu hướng mơ hồ hơn và không thực sự tập trung vào nhu cầu thay đổi mạnh mẽ đó”.
Ngoài ra, vấn đề tài chính cũng quyết định sự thành công của các đảng phái.
Các đảng ở Mỹ chi hàng tỷ USD để đưa các ứng cử viên của mình lên nắm quyền. Theo tổ chức giám sát quyên góp OpenSecrets, gần 16 tỷ USD đã được chi cho các cuộc đua vào quốc hội và tổng thống năm 2024.
Bản thân tỷ phú Elon Musk là nhà tài trợ lớn nhất trong cuộc bầu cử 2023-2024. Ông đã rót hơn 291 triệu USD cho đảng Cộng hòa ở mọi cuộc đua.
Các quỹ chiến dịch khổng lồ giúp các đảng mua các tài liệu quảng cáo và vận động để công chúng biết đến các ứng cử viên và giành được phiếu bầu của họ. Điều này không đảm bảo chiến thắng cho một đảng, nhưng chắc chắn góp phần đáng kể.
“Cần phải chi tiền cho những thứ như quyền tiếp cận lá phiếu và một số thứ khác, nhưng không bên thứ ba nào có đủ tiền để cạnh tranh với đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ theo cách này”, chuyên gia Tamas cho biết.
HÃY CHIA SẺ BÌNH LUẬN CỦA BẠN VỀ CHIA SẺ NÀY ?
